Groźna jaskra

Jaskra to schorzenie oczu, które w wyniku uszkodzenia nerwu wzrokowego odpowiedzialnego za przekazywanie informacji wzrokowych do mózgu, prowadzi do trwałej ślepoty. 

Przyczyny

Obecnie mówi się o dwóch głównych przyczynach tej choroby: mechanicznej i naczyniowej.  Pierwsza z nich polega na podwyższeniu ciśnienia śródgałkowego wskutek zatrzymania cieczy wodnistej wewnątrz gałki ocznej. Wysokie ciśnienie uciska nerw wzrokowy i w konsekwencji prowadzi do jego zaniku. Druga przyczyna wiąże się z zablokowaniem naczyń krwionośnych znajdujących się wewnątrz gałki, które odpowiadają za odżywianie nerwu wzrokowego. Jeżeli krew a wraz z nią tlen i substancje odżywcze nie docierają do nerwu dochodzi do zaniku włókien, z których jest on zbudowany, i w efekcie do ślepoty. 

Istnieje też cały szereg czynników podwyższonego ryzyka. Należą do nich: dziedziczność, wiek powyżej 35 lat, cukrzyca, nadciśnienie lub zbyt niskie ciśnienie, miażdżyca, zaawansowana krótkowzroczność, migreny, długotrwały stres. 

Objawy

Jaskra występuje w dwóch odmianach – z otwartym i zamkniętym polem przesączania. W pierwszym przypadku ciecz wodnista, która ma trudności z wydostaniem się z oka wskutek zmian chorobowych powstałych na kącie przesączania, prowadzi do podwyższenia ciśnienia w gałce ocznej i stopniowego zaniku nerwu wzrokowego. Zmiany te mogą zachodzić latami, są bezbolesne i nie wywołują żadnych objawów aż do momentu prawie całkowitego zniszczenia nerwu. W drugiej odmianie jaskry, znacznie rzadszej, bo występującej u 20% chorych, odpływ cieczy wodnistej z oka zostaje zablokowany nagle, ciśnienie wewnątrz gałki wzrasta gwałtownie, w efekcie czego następuje zaburzenie pola widzenia u chorego połączone z silnym atakiem bólu. 

Profilaktyka

W przypadku jaskry trudno w zasadzie mówić o jakiejś profilaktyce. By nie dopuścić do ukrytego rozwoju choroby i uniknąć najgorszego, czyli utraty wzroku, trzeba po prostu wykonywać regularne badania okulistyczne, do których należy zaliczyć: pomiar ciśnienia wewnątrzgałkowego, badanie dna oka i nerwu wzrokowego, badanie kąta przesączania i komputerowe badanie pola widzenia. Osoby należące go grupy podwyższonego ryzyka na badania kontrolne powinny zgłaszać się przynajmniej raz w roku. 

Leczenie

Jaskra jest chorobą, której nie da się całkowicie wyleczyć. Oznacza to, że nie da się cofnąć ubytków powstałych w polu widzenia i jedyne co można zrobić to zahamować dalsze niszczenie nerwu wzrokowego i ograniczyć proces utraty wzroku, stąd też tak istotne jest jej wykrycie na jak najwcześniejszym etapie. 

W zależności od odmiany i stopnia zaawansowania jaskrę leczy się różnymi metodami. W przypadku osób chorych na jaskrę z otwartym kątem przesączania leczenie rozpoczyna się od tzw. betablokerów, czyli specjalnych kropli do oczu. U chorych na jaskrę z zamkniętym kątem przesączania zaleca się stosowanie leków zwężających źrenice. Jeżeli leczenie farmakologiczne nie przynosi wystarczających efektów, wprowadza się leczenie laserem lub przeprowadza się zabieg chirurgiczny.